-Kiến thức thuế TNDN

MỘT SỐ ĐIỀU CẦN QUAN TÂM VỀ THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP Như các bạn đã biết thuế TNDN là một loại thuế trực thu, nó đánh trực tiếp vào thu nhập của công ty. Chính vì lý do đó mà các doanh nghiệp luôn tìm cách giảm doanh thu, tăng chi phí với mục đích cuối cùng là làm giảm chi phí thuế TNDN. Trong quá trình đó, bản thân chủ doanh nghiệp và nhân viên kế toán luôn tìm kiếm các giải pháp hữu hiệu nhất, tuy nhiên điều đó làm nảy sinh các vấn đề có thể nói là không mong muốn làm khó cho kế toán rất nhiều trong việc hạch toán. Dưới đây là một số lưu ý dành cho các bạn trong quá trình làm việc cần lưu ý: Thứ nhất: Vấn đề xuất hóa đơn đầu ra. Thử đặt mình ở vị trí giám đốc của một công ty thương mại chuyên bán đồ tiêu dùng hàng ngày. Hôm nay tôi đến công ty bạn mua hàng về sử dụng trong gia đình. Tất nhiên tôi không có nhu cầu lấy hóa đơn, theo đúng nguyên tắc bạn bán hàng bạn phải xuất hóa đơn đúng không ạ? Nhưng có một thực tế là trong trường hợp này các doanh nghiệp sẽ không xuất hóa đơn đầu ra với một lý do đơn giản để giảm doanh thu. Như vậy lượng hàng tồn sẽ xử lý như thế nào? Đây chính là câu hỏi đau đầu cho kế toán. Đối với công ty thương mại còn có thực tế là xuất bán một mặt hàng, hóa đơn xuất ra viết tên một mặt hàng khác. Khách hàng yêu cầu viết kênh giá thực tế lên rất nhiều lần. Chính vì lý do đó xảy ra các trường hợp Trường hợp 1:Giá bán cùng một mặt hàng không đồng nhất giữa các lần bán hàng, khi cơ quan thuế yêu cầu giải trình, nếu bạn không giải trình được thì bạn sẽ bị áp mức giá bán cao nhất. Trường hợp 2:Chính vì việc xuất hóa đơn đầu ra nhiều khi không đúng tên mặt hàng, trên hóa đơn mua vào được ghi theo mã cũng như tên của nhà cung cấp còn đầu ra tên mặt hàng phải ghi theo yêu cầu của khách hàng, cùng với đó là do kế toán thuế thường làm vào cuối tháng, quý, năm,… nên tình trạng hàng âm rất nhiều, đó cũng chính là vấn đề cần lưu ý để đưa ra cách giải quyết hợp lý nhất khi làm kế toán thuế cho các công ty thương mại để tránh gặp phải TH này. Thứ hai:Việc ghi nhận doanh thu chưa thực hiện Vấn đề này thường xảy ra trong các doanh nghiệp làm về dịch vụ. Khách hàng thường thanh toán tiền trước cho việc cung ứng dịch vụ và yêu cầu xuất hóa đơn theo từng lần thanh toán. Khi đó kế toán ghi nhận toàn bộ doanh thu theo hóa đơn xuất ra. Điều này dẫn tới lợi nhuận tăng cao do không có hóa đơn chứng minh chi phí phát sinh trong kì đó. Đây là một sai sót rất lớn làm tăng thuế TNDN một cách đáng tiếc. Trường hợp 3:Hóa đơn xuất khẩu Khi công ty bạn xuất khẩu ra nước ngoài, khách hàng không cần hóa đơn giá trị gia tăng, tất nhiên trong trường hợp này bên bán cũng sẽ tranh thủ cơ hội và không xuất hóa đơn đầu ra. Nhưng có một sai sót đó là khách hàng lại chuyển tiền qua tài khoản công ty. Sau khi kiểm tra cơ quan thuế phát hiện ra, ngay lập tức bạn bị quy vào tội trốn thuế và phải điều chỉnh tăng doanh thu, đó cũng là một trường hợp làm tăng thuế TNDN. Trường hợp 4:Xuất hóa đơn bán hàng và cung cấp các dịch vụ không có trong giấy phép đăng kí kinh doanh. Khi thanh thanh tra thuế phát hiện các bạn sẽ bị phạt do vi phạm hành chính, đồng thời bị bóc toàn bộ chi phí đầu vào khỏi các chi phí hợp lí. Doanh thu do bán hàng không có trong giấy phép đăng kí kinh doanh sẽ bị coi là một khoản thu nhập khác và đánh thuế trên toàn bộ số thuế TNDN đó. Trường hợp 5:Không xuất hóa đơn đầu ra cho các mặt hàng xuất tiêu dùng nội bộ, biếu tặng,… Trong trường hợp này khi bị phát hiện, công ty bạn sẽ bị loại bỏ các chi phí đó và đồng thời phải điều chỉnh tăng doanh thu và tăng thuế TNDN phải nộp của kì đó. Trường hợp 6:Đại lý bán đúng ra hưởng hoa hồng xuấ hóa đơn. Đối với các đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng, doanh thu chính là phần hoa hồng được hưởng. Nhưng trên thực tế có rất nhiều đại lý vẫn xuất hóa đơn hàng hóa, dịch vụ cho khách hàng theo yêu cầu, điều này không những không đúng theo quy định mà còn làm tăng một khoản doanh thu không có thật dẫn tới việc tăng thuế TNDN một cách vô lý. Trường hợp 7:Hợp tác sản xuất kinh doanh Trong trường hợp tác sản xuất kinh doanh, công ty bạn chỉ được phân chia một phần nhất định sản phẩm nhưng lại là người đứng ra bán hàng, tiêu thụ sản phẩm. Khi bán hàng và xuất hóa đơn cho khách hàng, doanh thu được ghi nhận toàn bộ vào doanh thu của công ty mình, như vậy phần thuế TNDN cũng tăng lên nhưng không phải thu nhập thực tế của công ty. Chi phí được trừ khi xác định thuế TNDN Chi phí hàng hủy do bị hư hỏng, hết hạn sử dụng - Hàng hóa bị hư hỏng do hết hạn sử dụng, bị hư hỏng do thay đổi quá trình sinh hóa tự nhiên không được bồi thường và nằm trong định mức do doanh nghiệp xây dựng thì được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế. - Trường hợp hàng hóa bị hư hỏng do hết hạn sử dụng, bị hư hỏng do thay đổi quá trình sinh hóa tự nhiên vượt quá định mức do doanh nghiệp xây dựng thì phận vượt định mức sẽ không được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế Các khoản chi khoán bằng tiền mặt không có hóa đơn GTGT như công tác phí ăn trưa, lương theo doanh số. . . không theo quy định của quy chế tài chính do DN ban hành, sẽ bị áp mức tối thiểu theo quy định của nhà nước. Mức này rất thấp so với chi phí thực tế DN chi. Do vậy cần phải kiểm tra để sửa đổi hoặc bổ sung quy chế trước khi quyết toán. Khoản chi phí khấu hao tài sản cố định xe ô tô từ 9 chỗ trở xuống có giá trị từ 1,6 tỷ trở lên cần phải được bổ sung ngành nghề vận tài, xuất một vài hóa đơn về vận tải để hợp lý hóa phần chi phí này. TSCĐ khi mua sắm cần phải hợp lý hóa sử dụng cho các bộ phận sử dụng để sao cho tài sản đó tham gia vào quá trình sản xuất kinh doanh của DN, nếu không cũng bị loại trừ. Chi phí khấu hao TSCĐ nếu đã áp dụng phương pháp nào là phải áp dụng thống nhất từ tất cả các kỳ kinh doanh, không được thay đổi giữa chừng khi cảm thấy việc tiêu hao chi phí TSCĐ cho một kỳ nào đó quá lớn mà không có hồ sơ tài liệu chứng minh. Nếu muốn thay đổi cần phải làm các thủ tục thay đổi gửi cơ quan thuế. NVL vượt mức định mức đã đăng ký với cơ quan thuế: Cần phải xây dựng định mức lớn hơn mức tiêu hao NVL thực tế từ 10-15% để tránh bị vượt mức. Trường hợp đã qua thời kỳ kế toán cần phải căn chỉnh lại sao cho mức tiêu hao thực tế nằm dưới định mức đã đăng ký. Ngoài ra còn cần phải tìm hiểu thêm về định mức của ngành, của vùng. . . để xây dựng mức hợp lý. Ví dụ về mức tiêu thụ xăng cho đơn vị vận tải NVL tiêu hao không đúng công năng kỹ thuật cũng sẽ bị loại. Ví dụ doanh nghiệp vận tải chỉ có xe chạy bằng dầu nhưng lại lấy hóa đơn xăng, thuế sẽ kiểm tra từ hồ sơ kỹ thuật của xe và sẽ loại trừ các hóa đơn xăng này. Các chi phí dưới 200.000đ quá nhiều và cho những mặt hàng không nằm trong quy định về lập bảng kê bán lẻ. Tiền thù lao HĐQT cho thành viên HĐQT cần phải ,có một biên bản họp của Hội đồng cổ đông nhất trí cử các thành viên đó tham gia trực tiếp vào hoạt động điều hành DN hoặc nếu là thù lao kiêm nhiệm của thành viên HĐQT thì nên cộng gộp vào lương để hợp lý hóa. Chi phí điện nước của văn phòng đi mượn(không phải là văn phòng thuê) nhưng không mang tên công ty. Do vậy cần hợp lý hóa bằng cách thuê VP với mức giá thấp và có đóng thuế nếu chi phí điện nước này lớn. Chi phí sửa chữa TSCĐ đi thuê, chi phí để có được TSCĐ không thuộc TSCĐ (bằng sáng chế tài liệu kỹ thuật, chuyển giao công nghệ. . .) cần được phân bổ trong 3 năm nếu phân bố vượt quá 3 năm thì phần vượt đó bị loại trừ vào các năm từ năm thứ tư trở đi. Các khoản tiền vay của các đối tượng là cá nhân nếu vượt quá 150% mức lãi suất cơ bản do NHNN quy định thì sẽ bị loại, do đó cần phải hợp lý hóa bằng cách tăng gốc vay lên để giảm mức lãi suất xuống Do chi chiết khấu nằm trong loại chi phí bị khống chế 10%cho nên lúc xuất hóa đơn tính luôn giá đã có chiết khấu hàng bán để tránh hiện lên chi phí này. Các loại chi phí bị khống chế 10% lúc thực hiện nên biến tướng thành những loại chi phí tương tự nhưng không bị khống chế như: khảo sát thăm dò, trưng bày sản phẩm, tổ chức hội chợ. . . . Các khoản chi nhỏ cho việc đầu tư xây dựng cơ bản thường đưa vào chi phí của các năm chưa hình thành tài sản, tuy nhiên sẽ bị loại ra khỏi chi phí hợp lý. Do vậy cách chúng ta ghi chép sổ sách sao cho đó không phải là chi phí liên quan đến việc đầu tư xây dựng cơ bản. Các hóa đơn giảm trừ doanh thu từ các khách hàng phát hành vì giảm khối lượng công việc hoàn thành, hoặc các đại lý gửi hàng xuất cho phần chiết khấu . . . kế toán cần để ý để ghi giảm chi phí tương ứng với phần hóa đơn điều chỉnh đó. Chi phí lương theo doanh thu phải có quy chế rõ ràng và mỗi lần tính lương cần phải có các bảng tính toán kèm theo tương ứng với doanh thu ghi nhận trong kỳ hoặc số tiền nộp về trong kỳ. Tránh tình trạng lương tính theo doanh thu thực tế, doanh thu tính theo hóa đơn xuất ra, hoặc là tiền thu về chỉ có trên ngân hàng. Chi phí sửa chữa TSCĐ phải phù hợp với tài sản hiện có, nếu không có loại tài sản theo hóa đơn sửa chữa thì cần yêu cầu người xuất hóa đơn ghi linh động theo tài sản mình hiện có. Nếu người xuất hóa đơn không đồng ý xuất thì không nên đưa vào. Chi phí thu mua hàng hóa, chi phí liên quan đến việc mua TSCĐ cần phải được tính vào tiền mua hàng, TSCĐ, không được đưa vào chi phí trong kỳ. Trường hợp không sửa được số liệu thì cần phải điều chỉnh lại câu chữ, cách ghi chép sao cho đó là chi phí trong kỳ chứ không phải chi phí thu mua. Nếu không có hoạt động của công đoàn cấp trên thì không nên trích phần kinh phí công đoàn vì cq thuế sẽ loại khoản này ra. Cần phải cân đối số vốn đăng ký kinh doanh để sao cho các cổ đông có khả năng góp đủ vốn, nếu không chi phí đi vay sẽ không được tính ở phần tương đương vốn góp chưa đủ. Xác định những hóa đơn bị mất không xin được sao y bản chính thì loại luôn ra khỏi chi phí tổng giá trị hóa đơn đó, trường hợp xin được sao y bản chính thì đưa phần thuế GTGT của hóa đơn đó vào chi phí. Trường hợp hóa đơn xuất ra trước ngày có hóa đơn đầu vào thì cần thu thập các chứng từ bổ sung như: phiếu xuất kho của bên bán, biên bản giao nhận hàng. . . Tuy nhiên việc này không được tiếp diễn thường xuyên và ngày cách nhau thường không quá 5 ngày mới có khả năng giải trình với cơ quan thuế Trường hợp ký hợp đồng mua nguyên nhiên vật liệu mà đơn vị không có kho bãi chứa và viết hóa đơn 1 lần vào cuối tháng với giá trị lớn, lúc thanh toán cần phải kèm theo các chứng từ chi tiết bổ sung như: phiếu xuất kho của bên bán mỗi lần đơn vị lấy hàng, bảng kê từng ngày nhận hàng có ký nhận của bên bán và xác nhận của bên mua. . . thì chi phí đó mới hợp lý. Chi phí dùng thử, khuyến mại, chiết khấu hàng bán, quà tặng khách hàng. . . cần phải được xây dựng chương trình có quy mô, chặt chẽ, số lượng xuất ra cần phải phù hợp với chương trình đã xây dựng. Các chi phí này chi cho 1 người thì chi nên để ở mức dưới 10 triệu để tránh bị đánh thuế TNCN Nếu cơ cấu lương vào chi phí thì cần cân nhắc về mức thuế TNCN phải đóng so với mức thuế TNDN phải đóng thì mức nào lớn hơn. Chi phí thưởng các dịp lễ, tết hoặc theo doanh số. . . , để đưa vào chi phí thì cần biến tướng sang một loại chi phí khác như hỗ trợ tăng thêm ăn trưa, lương kinh doanh năm.