Các trường hợp điển hình dẫn đến tăng doanh thu tính thu nhập chịu thuế gồm:

i) Các trường hợp được xác định là doanh thu tính thuế TNDN trong năm nhưng chưa đủ điều kiện để ghi nhận doanh thu theo chế độ kế toán. Ví dụ, các trường hợp đã viết hoá đơn bán hàng nhưng chưa đủ điều kiện để ghi nhận doanh thu theo chuẩn mực kế toán, nhưng được xác định là doanh thu tính thuế theo quy định của luật thuế TNDN.

Ví dụ 1:

Công ty A sản xuất ô tô đã ký hợp đồng bán 03 chiếc ô tô với giá trị 300 triệu đồng/chiếc. Công ty đã xuất hoá đơn trong năm 2007 nhưng tới ngày kết thúc năm tài chính (31/12/2007) xe vẫn chưa được chuyển giao cho người mua. Về mặt kế toán, trị giá 03 chiếc xe này chưa được coi là tiêu thụ và không được ghi nhận là doanh thu vào Tài khoản 511 “Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ” cho năm tài chính 2007. Tuy nhiên vì doanh nghiệp đã xuất hoá đơn nên theo các qui định của Luật thuế TNDN khoản doanh thu bán 03 chiếc xe này được coi là doanh thu để tính thuế TNDN cho năm 2007.

Do vậy Công ty A phải điều chỉnh tăng doanh thu chịu thuế TNDN và ghi doanh thu bán 03 chiếc xe là 900 triệu đồng vào chỉ tiêu mã số B2 của Tờ khai quyết toán thuế TNDN năm 2007.

ii) Trường hợp cho thuê tài sản, có nhận trước tiền cho thuê của nhiều năm: Doanh thu trong năm ghi nhận theo kế toán là tổng số tiền cho thuê chia cho số năm trả tiền trước. Còn doanh thu để tính thuế TNDN cơ sở kinh doanh có thể lựa chọn một trong hai cách tính: doanh thu phân bổ cho số năm trả tiền trước, hoặc xác định theo doanh thu trả tiền một lần. Trong trường hợp cơ sở kinh doanh xác định theo doanh thu trả tiền một lần thì số chênh lệch về doanh thu cơ sở kinh doanh phải ghi vào chỉ tiêu này.

Ví dụ 2

Công ty B hoạt động trong lĩnh vực cho thuê văn phòng, cho Công ty X thuê 500 m2 diện tích văn phòng với giá là 4 triệu đồng/m2/năm từ tháng 1/1/2007 đến 31/12/2011. Chi phí xây dựng phân bổ cho mỗi m2 văn phòng cho thuê là 2,5 triệu đồng. Công ty X trả tiền trước cho 5 năm. 

Theo qui định của chế độ kế toán hiện hành, chỉ phần tiền thuê tương ứng với thời gian thuê trong năm 2007 mới được ghi nhận là doanh thu của năm 2007. Vậy trên sổ kế toán, doanh thu từ việc cho Công ty X thuê văn phòng được ghi nhận trong năm 2007 là 2.000 triệu đồng.

Tuy nhiên theo qui định của pháp luật thuế TNDN, nếu Công ty chọn cách tính doanh thu nộp thuế TNDN năm 2007 là toàn bộ số tiền thuê nhận trước của 5 năm thì Công ty sẽ điều chỉnh tăng doanh thu chịu thuế năm 2007 số chênh lệch giữa tổng số tiền thuê nhận trước của 5 năm với số tiền được ghi nhận là doanh thu của năm 2007 theo chế độ kế toán, cụ thể:

Số doanh thu điều chỉnh tăng năm 2007

=  10.000 tr. đ  – 2.000 tr. đ   =   8.000 tr. đ

1.3. Thuế thu nhập đã nộp cho phần thu nhập nhận được ở nước ngoài (Mã số B4):

Chỉ tiêu này phản ánh tổng số thuế thu nhập cơ sở kinh doanh đã nộp ở nước ngoài đối với số thu nhập mà cơ sở nhận được từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh, cung cấp dịch vụ ở nước ngoài trong kỳ tính thuế dựa trên các Biên lai và/hoặc chứng từ nộp thuế ở nước ngoài.

 Theo qui định của Luật thuế TNDN hiện hành, cơ sở kinh doanh phải cộng các khoản thu nhập từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh, cung cấp dịch vụ ở nước ngoài vào thu nhập chịu thuế trong kỳ. Thu nhập chịu thuế đối với các hoạt động sản xuất, kinh doanh, cung cấp dịch vụ ở nước ngoài là các khoản thu nhập trước khi nộp thuế tại nước ngoài.

Các thu nhập nhận được ở nước ngoài cộng vào thu nhập chịu thuế tại Việt Nam được xác định trên cơ sở thực nhận, cơ sở kinh doanh chỉ hạch toán phần thu nhập thực nhận trên Báo cáo kết quả kinh doanh nên cơ sở kinh doanh phải cộng số thuế thu nhập đã nộp ở nước ngoài vào thu nhập chịu thuế và ghi vào chỉ tiêu này.

Ví dụ 5

Công ty A là doanh nghiệp hoạt động theo Luật doanh nghiệp của Việt Nam có hoạt động sản xuất kinh doanh ở Thái Lan. Trong năm 2007, Công ty có khoản thu nhập nhận được ở Thái Lan  chuyển về tương đương 1.400 triệu đồng. Số thuế thu nhập đã nộp tại Thái Lan đối với khoản thu nhập này là 600 triệu đồng (thuế suất là 30%).

Trường hợp này Công ty A sẽ ghi vào chỉ tiêu này số thuế thu nhập đã nộp tại Thái Lan là 600 triệu đồng.